Bulgaristan'da 25 Mayıs'ta yapılan Avrupa Parlamentosu (Ap) milletvekili seçiminde iktidardaki koalisyonun büyük ortağı Bulgar Sosyalist Partisi'nin (BSP) önemli oy kaybına uğramasının ardından başlayan erken seçim tartışmaları ve oluşan siyasi gerginlik, Türklerin asimilasyona uğramasını kınayan bildiriye yansıdı.
Başbakan Plamen Oreşarski'nin teknokrat hükümetini oluşturan BSP ile ülkedeki Türklerin siyasi temsilcisi konumundaki Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi (HÖH) arasındaki gerginlik, AP seçiminin ardından HÖH lideri Lütvi Mestan'ın yıl sonuna kadar erken seçime gidilmesini talep etmesiyle başlamıştı. Mestan'ın talebi, koalisyon ortağı BSP'den tepki gördü ancak ortağı HÖH'nin erken seçim talebine mecburen olumlu yaklaşmak zorunda kaldı. BSP, HÖH'nin karşı çıktığı iki konuya ise destek verdi.
BSP'den ortağı HÖH'e karşı hamle
BSP, daha önce ana muhalefetteki merkez sağ Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Vatandaşlar (GERB) partisinin zorunlu oy kullanma sisteminin yürürlüğe konulması teklifini destekleyeceklerini açıkladı. HÖH'nin ise zorunlu oy kullanmaya karşı olduğu biliniyor.
Sosyalistlerin destek verdiği ve HÖH'nin karşı çıktığı bir başka konu ise komünist rejim döneminde Türklere ve Müslümanlara karşı uygulanan asimilasyonu kınayan bildirinin iptal edilmesi teklifi.
BSP'den 7 milletvekili, aşırı sağ Ataka Partisi'nin 1990 öncesinde ülkedeki Türklere karşı uygulanan baskıları kınayan bildirinin iptal edilmesi önerisine destek verdi. Bulgar parlamentosunda Ocak 2012 yılında kabul edilen belge, "Bulgaristan Müslümanlarına Karşı Uygulanan Zorla Asimilasyon Sürecinin Kınanmasına İlişkin Bildiri" adını taşıyor ve bu bildirinin yine Parlamento tarafından başta Ataka olmak üzere milliyetçi çizgideki diğer siyasi oluşumlar tarafından iptal edilmesi isteniyor.
Siyasi yorumcular, BSP'nin HÖH'nin karşı çıktığı konuları destekleyerek koalisyon ortağının erken seçim talep etmesi karşısında "öç alma" hamlesinde bulunduğunu savunuyor.
HÖH lideri Lütvi Mestan, buna inanmak istemediğini belirterek, "Ben bunların bir öç alma olduğuna inanmak istemiyorum çünkü öç modern siyasetin dili değil. Bu bir öç almaysa biz bunu hak etmedik. Ben seçimlerden çıkan sonuç nedeniyle erken seçimlerin kaçınılmaz olduğunu söyledim. Oreşarski hükümetine karşı kötü bir şey söylemedik" dedi.
Mestan, parlamentoya bağlı Hukuk Komisyonu'nda oy çokluğu sağlanamadığı için komünist dönemde Türklere yönelik asimilasyon kampanyasını kınama bildirisinin iptali için evet oyu kullanan milletvekilleri konusunda ise BSP'nin tutumunu gözden geçirmesini umduklarını kaydetti.
Koalisyon ortakları Güney Akım'da da uzlaşamıyor
Koalisyon ortakları BSP ve HÖH arasındaki uzlaşmazlık iç siyasette olduğu gibi uluslararası ilişkilerde de kendini gösteriyor. İki ortak, Rus gazının Karadeniz'den geçerek Bulgaristan üzerinden Avrupa'ya taşınmasını öngören Güney Akım Doğalgaz Projesi konusunda farklı tutuma sahip. AB'nin Güney Akım doğalgaz boru hattının inşaatının askıya alınması yönündeki uyarılarını dikkate almak istemeyen BSP, koalisyon ortağı HÖH'nin itirazıyla karşılaşıyor. HÖH, Brüksel'in uyarılarına uyulmasını istiyor.
Gözlemciler, belirli bir yaşın üzerinde olan ve Rusya'ya sıcak bakan seçmen tabanı ile BSP'nin Moskova'ya yakınlık göstermesinin doğal karşılanması gerektiğini savunuyor.
İstifa talebi içeren sokak protestolarının damgasını vurduğu Başbakan Oreşarski hükümetinin bir yıllık iktidarına, koalisyon ortakları BSP ile HÖH arasındaki son gerginlik de eklenince hükümetin ayakta kalmakta daha da zorlandığı yorumları yapılıyor. AB'nin en yoksul ülkesi Bulgaristan'da artık erken seçim olasılığı dışında bir siyasi seçenek görülmüyor ve seçim tarihinin netleşmesi bekleniyor.
