Bulgaristan, Rusya ve ABD arasında denge sağlamakta zorlanıyor

7 Ocak 2020 Salı |


Nahit Doğu

SOFYA - Rusya’dan başlayıp Türkiye üzerinden Avrupa’ya doğal gaz taşıyan TürkAkım projesinin resmi açılışı yarın gerçekleştirilecek.

Açılışı Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yapacak. Resmi törene Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov’da katılacak.

Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyesi olmasına rağmen Rusya’nın nüfuz alanından kurtulamayan AB’nin en yoksul üyesi Bulgaristan, büyük güçlerin arasında denge sağlamakta zorlanıyor.

İstanbul’da Vladmir Putin’le temaslarda bulunacak olan Boyko Borisov, aynı gün Sofya’ya gelen ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı David Hale ile de görüşecek. Borisov, İstanbul’a gelmeden bir gün önce ise ABD’nin Sofya Büyükelçisi Hero Mustafa ile görüştü.

Boriosv’un sadece görüşme trafiğine bile bakıldığında ABD ve Rusya arasında sıkışıp kalmamak için çaba harcadığı görülüyor.
Putin’le Erdoğan’ın TürkAkım’dan ziyade Suriye, Libiya, İran gibi konular üzerinde duracakları tahmin edilirken, Borisov’un tek amacı Putin’i memnun bırakmak olacağı aşıklar.

Aynı şekilde, İstanbul’dan döner dönmez ise David Hale ile yapacağı görüşmede ABD’yi memnun bırakmaya çalışacak.
Sofya’daki gözlemciler, iki büyük güç arasında sıkışan Bulgaristan’ın denge sağlamaya çalıştığı, şimdiye kadar bu yönde başarı göstermesine rağmen Başbakan Borisov’un sergilediği bu denge oyununun bir sonu olduğunu savunuyor.
Borisov’un İstanbul’da Putin’le konuşmasında AB’nin tüm bürokratik prosedürlerine rağmen TürkAkım’ın ülkesinde hızla ilerlediğini ve Mayıs ayı sonunda hazır hale geleceğini iletecek. Kısaca Rusya’nın çıkarları doğrultusunda çalıştıklarını vurgulayacak.

Sofya’da ise David Hale’ye boru hattından sadece Rus gazı aktarılmayacağını, hattın diğer tedarikçilere de açık olduğunu inandırmaya çalışması bekleniyor.
Bulgaristan’a sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) satan ABD, miktarı arttırmak istiyor ancak Rusya ile var olan gaz anlaşmaları şimdilik bunu imkânsız kılıyor.
Geçen 2019’da Bulgaristan’a yaklaşık 400 milyon metreküp LNG satan ABD, ülkenin Rusya’dan enerji bağımlılığını azaltsa da satışların yüzde 20’yi aşması mevcut anlaşmalar nedeniyle şimdilik mümkün değil.

Bulgaristan’ın Rus Gazprom şirketiyle daha önce imzaladığı anlaşmaya göre, 2022 yılına kadar ülkenin ihtiyacı olan yıllık 2,9 milyar metreküp’ün yüzde 80’ni Rusya’dan alması gerekiyor.  Geriye kalan yüzde 20 bölümü başka tedarikçilerden sağlanabilir. En azından 2022’ye kadar geçerli olan Gazprom sözleşmesi sona erene kadar bu böyle.

Bulgaristan Başbakan’ı Borisov’un Rusya ve ABD arasında sürdürdüğü denge politikasını koruyup koruyamayacağı konusunda şimdilik net bir şey söylemek zor ancak Bulgaristan’ın bu politikayı izlemekten başka seçeneği de bulunmadığı ortada.

07.01.2020